Circular and Fair ICT Pact (CFIT) heeft recent de Mini Guide Practical Strategies over de verlenging van de levensduur van ICT gepubliceerd.
De gids richt zich op publieke opdrachtgevers en andere organisaties die betrokken zijn bij de inkoop en het beheer van ICT. Het document beschrijft op hoe de levensduur van ICT producten zoals laptops tablets en smartphones kan worden verlengd door gerichte keuzes in beleid aanbesteding en dagelijks gebruik.
Volgens de mini guide ontstaat het grootste deel van de milieu impact van ICT apparatuur in de productiefase. In het document staat dat bij de meeste apparaten “het merendeel van de milieu impact plaatsvindt vóór de gebruiksfase tijdens de winning van grondstoffen en de productie van hardware.” Het verlengen van de gebruiksduur wordt daardoor gezien als een effectieve maatregel om uitstoot materiaalgebruik en elektronisch afval te beperken. De gids stelt daarbij dat “elk extra jaar dat een apparaat in gebruik blijft de milieu en financiële kosten van het produceren van een nieuw apparaat voorkomt”.
Buy Less, Buy Better, Use Better, Use Longer
De publicatie volgt vier CFIT-strategieën: Buy Less, Buy Better, Use Better en Use Longer. In de pre-tenderfase adviseert de gids organisaties om bestaande vervangingscycli kritisch te beoordelen en de werkelijke ICT-behoefte in kaart te brengen. Veel organisaties vervangen apparaten volgens vaste schema’s, terwijl de techniek nog goed functioneert. De gids benoemt dit als waargenomen veroudering, waarbij interne afspraken, marketing en aannames zwaarder wegen dan de feitelijke prestaties. Zo geeft het document aan dat organisaties smartphones met goed onderhoud en zorgvuldig gebruik vijf jaar of langer kunnen inzetten, terwijl zij deze in de praktijk vaak al na twee à drie jaar vervangen.
In de tenderfase kunnen organisaties volgens de gids direct sturen op levensduurverlenging. Zij doen dit door eisen op te nemen over langere garantieperiodes, minimale batterijprestaties, repareerbaarheid, beschikbaarheid van onderdelen en langdurige software- en beveiligingsupdates. Ook door reparatiehandleidingen en duidelijke serviceafspraken te eisen, vergroten inkopers de kans dat reparatie de voorkeur krijgt boven vervanging. De gids onderbouwt deze aanpak met praktijkvoorbeelden uit onder andere Noorwegen en Zweden, waar aanbestedende diensten deze criteria toepassen in hun ICT-inkoop.
Na de gunning van een contract verschuift de focus naar actief beheer en dagelijks gebruik. De mini guide laat zien dat organisaties met goed onderhoud, training van gebruikers en continue monitoring de levensduur van apparatuur aanzienlijk verlengen. Het document benadrukt dat organisaties daarbij niet alleen technische maatregelen moeten nemen, maar ook aandacht moeten besteden aan gedrag en interne cultuur. In dat kader stelt de gids dat “levensduurverlenging niet alleen technisch is, maar ook cultureel van aard.”
