Eind augustus was de Summit Circulaire IT met IT Asset Disposition (ITAD) en lifecyclemanagement als onderwerpen. Vooraf was duidelijk dat dit geen eenvoudig onderwerp zou zijn.
ITAD is namelijk een begrip dat door een brede en diverse groep van bedrijven wordt gebruikt. Het brede spectrum aan deelnemers tijdens de Summit Circulaire IT geeft aan dat de aard en omvang van de bedrijven zeer verschilt. Er zitten zowel regionale dienstverleners als global players aan tafel. Ook de core business van de deelnemers loopt sterk uiteen. Zo is Cloudseven gericht op het beheer van mobiele devices waar lifecyclemanagement deel van uitmaakt. Een heel ander type bedrijf is Sims Lifecycle Services, dat volgens Jelle Slenters veel mondiaal opererende hyperscale datacenters als klanten heeft met grote aantallen servers en aanverwante hardware.
BNP Paribas 3-StepIT is een joint venture gericht op circulariteit, en CHG-MERIDIAN biedt flexibele & circulaire gebruiksmodellen voor technologische apparatuur. Deze twee organisaties zitten op een heel andere laag in de keten, maar zijn belangrijke schakels in lifecyclemanagement.
Dan is er nog Afterservice, wiens software ervoor zorgt dat bedrijven overzicht houden. Dat wordt vanwege alle rapportageverplichtingen steeds belangrijker. Bedrijven als ARGO360, Solid Circle, CTC en Teqser die hardware opkopen, innemen, refurbishen of ontmantelen, zijn evenzo onmisbaar.
Complexe keten
De groep aan tafel vertegenwoordigt een groot deel van een complexe keten. Sommige partijen kennen elkaar en hebben commerciële relaties. Soms komt men elkaar tegen als concurrent, soms als partners, en soms is er sec een klant-leverancier relatie.
Om te begrijpen waarom deze keten zoveel anders is dan het gewone IT-kanaal, komt tijdens de discussies keer op keer naar voren dat er tegenwoordig anders wordt gekeken naar hardware en data. Ook tijdens deze summit maken de aanwezigen dat duidelijk. De tijd dat hardware na gebruik als afval wordt behandeld, is voorbij. Gebruikte hardware vertegenwoordigt immers te veel waarde om default weg te gooien. Hergebruik is dus financieel steeds aantrekkelijker, maar tegelijkertijd worden steeds hogere eisen gesteld aan het verwerkingsproces. Hardware bevat data waarvan niemand wil dat die in verkeerde handen valt. Het gros van de bedrijven aan tafel dat hardware opkoopt en doorlevert, weet precies hoe data moet worden gewist, waarom dat nodig is, en hoe dat kan worden aangetoond.
Kwaliteit en papierwinkel
Tijdens de summit is het onderwerp ‘data wissen’ daarmee een uitstapje naar het onderwerp kwaliteit van de bedrijven. Certificering was voorheen nog nice-to-have, inmiddels is het een must-have. Bedrijven moeten kunnen aantonen veilig en verantwoord te werken, ofwel kwaliteit leveren.
Voor elke stap in het proces van inname tot wederverkoop lijkt een certificeringsproces te bestaan. Het gemak waarmee de deelnemers aan tafel spreken over ISO 9001, 14001, 27001, PSO2/3, Weeelabex en ESG-rapportages viel op. De aard en omvang van de bedrijven maakt hier geen verschil, iedereen heeft de kennis paraat. De meeste deelnemers weten trouwens dat het bedrijf ARGO360 van Mimoun Batou voldoet aan PSO3/30+, de hoogste score op deze TNO-norm.
Tot de onvermijdelijke papierwinkel waar de bedrijven mee te maken hebben, hoort trouwens ook de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) voor medewerkers. Dat is logisch, maar een detail dat zelden de pers haalt.
Gebruik van ITAD
Vervolgens komt de afkorting ITAD ter sprake. IT Asset Disposition is het proces van ophalen, recyclen, hergebruiken dan wel vernietigen van gebruikte IT-apparatuur. Veiligheid en documentatie van elke stap in dit proces zijn vereist. Datavernietiging maakt deel uit van het ITAD-proces.
Er kan dus veel worden geschaard onder ITAD. Een van de vragen is dan ook hoe de partijen het begrip gebruiken. Dylan van Breda (SISO) geeft aan dat het begrip ITAD bij zijn bedrijf actief wordt gebruikt. “Voorheen was e-waste een begrip dat we veel toepasten, nu is dat ITAD. Klanten beschouwen dat als vooruitgang, professionalisering.” David Herouvim van Tesqer reageert lachend dat ITAD gebruiken op de website en combineren met Adwords zijn bedrijf geen windeieren legt. “Ik merk aan alles dat partijen daar gericht op zoeken.” Uit de reacties van de anderen blijkt dat hij niet de enige is met die ervaring en aanpak.
“Wij zijn en doen ITAD, want we moeten de hardware weer terugkrijgen”, zegt Richard Renckens van 3StepIT. “Maar het is zeker niet mijn core business of een begrip dat we veel gebruiken.” Daan van Nieuwenhoven (Circulair IT Group) zegt over ITAD dat er een hoop diensten, zoals refurbishment en reparaties, worden uitgevoerd onder de noemer ITAD-diensten, maar dat deze daar in feite los van elkaar staan. “Ikzelf doe niets met ITAD,” zegt Mark Kuiken van Cloud Seven. “Onze software zorgt voor inzicht en CMDB-beheer. Dat is handig voor een ITAD-dienstverlener. De term speelt in onze communicatie geen grote rol.”
Veranderingen
Een andere vraag die tot interessante antwoorden leidt, is die over de veranderingen. Wat valt op of verdient meer aandacht? Soenil Ghirad laat weten dat contracten steeds groter worden. “De trend is duidelijk dat er meer expliciet wordt genoemd of uitgesloten.” Dat klanten vervolgens voor akkoord klikken zonder de documenten te lezen, is bekend. “Men ziet de contracten en voorwaarden dikker worden, maar het triggert niet ze beter te lezen.”
Voor Joep van Loon (PlanBIT) is het logistieke proces iets dat aandacht blijft vergen en daarin wordt hij bijgevallen door onder andere Gaston Meunier van SolidCircle en Daan. “Het wordt er echt niet makkelijker op vanwege alle papieren die nodig zijn, de eisen aan de chauffeurs, en ga zo maar door.” Soenil haakt daarop in. “Het is toch vreemd dat je stuurt op het verminderen van de afvalberg, maar daarvoor wel vrachtauto’s kriskras door Europa moet laten rijden. Dat moet toch beter kunnen.”
Als vervolgens het begrip lithiumbatterijen valt, brandt een andere discussie los. Mark Leemans van Afterservice en Jelle Slenters (Sims Lifecycle Services) benoemen de praktische hordes van het vervoeren van dit soort energiehouders.
Verschillen en overlap
Twee open vragen en brede antwoorden. Het maakt duidelijk dat de bedrijven aan tafel allemaal iets doen met ITAD, daarbij weliswaar behoorlijk verschillend zijn, maar dat er ook vlakken zijn met overlap.
Onbekend
Die onderlinge verschillen zijn waarschijnlijk ook een reden waarom dit marktsegment – in tegenstelling tot de rest van de IT-sector – zo onbekend is bij het grote publiek en de media. Het is gewoon niet makkelijk de keten te overzien en doorgronden. Meer bekendheid zou daarbij welkom zijn, want langer doen met IT is een manier om de afvalstromen in de te dammen.
(dit artikel verscheen eerder in ITchannelPRO magazine #4-2024)
