Maarten Guijt van Seagate schrijft hoe organisaties de balans tussen kosten en de reductie van CO2-uitstoot vinden, zonder innovatie af te remmen.
We leven in een tijd van ongekende data-explosie, gedreven door kunstmatige intelligentie, cloud computing en de toename van het aantal verbonden apparaten. Organisaties willen deze data benutten voor concurrentievoordeel, maar staan voor een grote uitdaging: hoe beheer en sla je enorme hoeveelheden data op, op een manier die zowel betaalbaar als duurzaam is?
In ons recente rapport Decarbonizing Data: Achieving Sustainability in the Age of AI onderzochten we hoe bedrijven wereldwijd omgaan met de balans tussen kosten en CO2-reductie in datacenters. AI biedt enorme kansen, maar duurzaamheid mag niet ten koste gaan van deze innovatie.
Data-explosie: kansen en risico’s
Digitalisering raakt elk aspect van ons leven. IDC voorspelt dat de wereldwijde hoeveelheid data in 2025 uitkomt op 175 zettabyte – een duizelingwekkend getal. Deze data vormt de brandstof voor AI-toepassingen, variërend van voorspellende analyses in de zorg tot realtime fraudedetectie in de financiële sector.
De groei van data vergroot echter ook de ecologische voetafdruk. In 2024 was AI verantwoordelijk voor circa 11 tot 20 procent van het wereldwijde stroomverbruik van datacenters. Nederland kent bovendien een te krap stroomnet en verwacht dat datacenters in 2050 goed zijn voor 70 procent van de nationale elektriciteitsvraag. Zonder ingrijpen kan dit verder oplopen, zeker gezien de dataverslindende aard van AI-toepassingen.
Niet alleen het energieverbruik vormt een uitdaging. Ook de productie, het transport en de afvalverwerking van hardware veroorzaken aanzienlijke CO2-uitstoot. De hoeveelheid elektronisch afval groeit wereldwijd explosief. Nederland laat zien dat er stappen mogelijk zijn: in 2024 werd 239 miljoen kilo afgedankte elektrische apparaten, lampen, batterijen en fietsaccu’s ingezameld. Dat is bijna 15 procent meer dan in 2023 en gelijk aan het gewicht van 23 Eiffeltorens. Het verantwoord beheren van de volledige levenscyclus van IT-infrastructuur wordt dus een essentieel onderdeel van toekomstbestendig ondernemen.
Verantwoordelijk innoveren
AI versnelt innovatie, maar stelt ook hoge eisen aan datacenters. Volgens ons onderzoek verwacht 74 procent van de IT-leiders dat AI hun datainfrastructuur binnen twee jaar fundamenteel verandert. AI-workloads vragen niet alleen om enorme hoeveelheden ruwe opslagruimte, maar ook om snelle toegang tot data en een hoge verwerkingscapaciteit. Traditionele datacenterarchitecturen zijn vaak niet toereikend. Organisaties heroverwegen daarom alles: van de keuze van opslagmedia tot het ontwerp van datacenters.
Tegelijkertijd zegt 81 procent van de IT-leiders dat het verminderen van de ecologische voetafdruk een topprioriteit is. De balans tussen duurzaamheid en innovatie is dus cruciaal. Bedrijven die duurzaamheid negeren, lopen steeds grotere risico’s. Klanten, investeerders en toezichthouders eisen namelijk inzicht in de impact van IT. Duurzaamheid is daarmee geen luxe meer, maar een randvoorwaarde voor waardecreatie.
Van kosten naar CO2: een nieuwe KPI
Infrastructuurinvesteringen draaiden tot voor kort vooral om de total cost of ownership (TCO). Inmiddels wint een nieuwe maatstaf terrein: total carbon ownership (TCO2). Volgens ons onderzoek weegt 66 procent van de IT-beslissers de CO2-uitstoot mee in hun aankoopbeslissingen. Bedrijven die hier proactief op inspelen, voldoen niet alleen aan toekomstige regelgeving, maar behouden ook het vertrouwen van stakeholders en versterken hun concurrentiepositie.
Praktische strategieën voor duurzame groei van datacenters
Steeds meer oplossingen helpen om deze uitdagingen aan te pakken. Circulaire opslagoplossingen verlengen de levensduur van apparaten, maken hergebruik van onderdelen mogelijk en zorgen dat waardevolle materialen opnieuw worden ingezet. Moderne harde schijven en SSD’s zijn energiezuiniger dan ooit, waardoor organisaties hun energieverbruik kunnen optimaliseren door het juiste opslagtype per workload te kiezen.
Daarnaast levert data tiering aanzienlijke voordelen op. Niet alle data vereist snelle en energie-intensieve opslag. Door minder vaak geraadpleegde data te verplaatsen naar duurzamere opslaglagen, besparen bedrijven kosten en reduceren ze hun CO2-uitstoot. Ook het gebruik van hernieuwbare energie groeit. Steeds meer datacenters draaien op zonne- of windenergie en passen innovatieve koelmethoden toe, zoals vloeistofkoeling of het hergebruiken van restwarmte. Tot slot maken monitoringtools het mogelijk om realtime inzicht te krijgen in CO2-uitstoot, zodat organisaties continu kunnen verbeteren.
Samen naar een duurzame digitale toekomst
Om het volledige potentieel van AI en digitale transformatie te benutten, moeten organisaties investeren in data-infrastructuur die kosteneffectief, krachtig en duurzaam is. Duurzaamheid mag daarbij niet worden gezien als verplichting om aan regelgeving te voldoen, maar als bron van innovatie en concurrentievoordeel.
Geen enkele organisatie kan deze transitie alleen maken. Met de juiste strategieën, technologieën en partnerschappen bouwen we aan een digitale toekomst die zowel innovatief als klimaatvriendelijk is. Het koolstofarm maken van data-infrastructuur is niet alleen noodzakelijk, het is ook een slimme zakelijke keuze. De boodschap is duidelijk: de keuzes die we vandaag maken, bepalen de wereld van morgen. Wie duurzaamheid omarmt als kans, creëert waarde voor mens, milieu en bedrijfsleven.
Maarten Guijt is Vice President Europe for Channel, Consumer and Distribution bij Seagate Technology
