Europese en Nederlandse doelstellingen rond circulariteit en IT worden steeds duidelijker gedefinieerd. Maar voor implementatie ervan dient er urgent concrete actie genomen te worden, zegt Mathieu Sueters, Corporate Development Director – Circular IT Group en verantwoordelijk voor het Circulair Product Paspoort bij het UitvoeringsProgramma Circulaire Maakindustrie.
Tijdens zijn presentatie tijdens het tweede netwerkevent van Circulaire-IT dat eind september plaatsvond in Doorn gaf Sueters aan dat Europa bij lange na niet op schema zit voor haar eigen Fit for 55. Volgens deze doelstellingen moet in 2030 55 procent minder CO2 worden uitgestoten dan in 1990. “De Europese Commissie zegt dat de enorme vraag naar grondstoffen een enorme druk legt op de planeet”, zegt Sueters. “Voor 50 procent is dit verantwoordelijk voor CO2-gassen, en 90 procent voor verlies van biodiversiveteit. Daarom moet de circulaire economie worden opgeschaald.” In 2050 moet het continent klimaatneutraal zijn. “We zitten waarschijnlijk nog niet op 15 procent van de circulaire doelstellingen”, zegt hij. Een van de redenen is dat de meeste uitstoot van ICT-producten al plaatsvindt tijdens het productieproces zelf, dus nog voordat ze in de schappen liggen. De relatief kleine impact van het gebruik van de hardware maakt het lastiger om op dat front veel winst te boeken.
Data en beleid
Een grote uitdaging is de kennisvergaring. Sueters vertelt onder meer hoe hij voor de Nederlandse overheid heeft onderzocht hoeveel kritieke grondstoffen -ongeveer dertig, volgens de Europese Commissie- er in ICT-apparatuur zit. “Dat zijn er 22. Ze schrokken zich bij de overheid een hoedje toen dat bleek.” Vooral ook omdat in het recyclingproces zeer weinig kritieke grondstoffen worden teruggewonnen. Door gebrek aan smeltercapaciteit dient in Nederland alle e-waste geëxporteerd te worden.
Om beleid te kunnen maken is daarnaast data nodig. En die is er ook, maar het moet wel effectief verzameld worden. Zelfs zaken als de gebruikte programmeertaal voor applicaties heeft hier invloed op, zo schetst hij. “Binnen IT heb je niet altijd keus. Het is aan de overheid en de maatschappij om richting aan te geven.”
Voor dit alles wordt al enkele jaren werkgemaakt van de Circulair Productpaspoort, waaraan vijftig experts meewerken. “Het heeft drie doelen”, zegt Sueters. “Het moet zorgen voor een vermindering van het grondstoffengebruik, het moet de impact op het milieu terugdringen, en het moet zorgen voor waardebehoud en waardecreatie.” Met name voor dat laatste is de echte levensduur van apparaten en levensduurverlenging cruciaal. “Als je op circulariteit wilt kunnen selecteren, dan moet je dat allemaal meenemen”, zegt Sueters.
Sueters is ook een van de sprekers tijdens het komende Jaarcongres Circulaire-IT, dat plaatsvindt op 16 november op Landgoed Zonheuvel in Doorn.